Toen ik net mijn rechtenstudie afhad, in 1988, kwam ik voor het eerst in aanraking met twee voor mij nieuwe fenomenen: een fax, en een manager. De fax, toen nog een noviteit, zagen we als een mooie en snelle verbinding tussen werkende mensen. En eigenlijk gold voor de manager precies hetzelfde, maar dan als verbinding tussen directie en de werkvloer. Ik vroeg me destijds af: hoe hebben mensen ooit efficiënt kunnen werken zónder managers of faxen?

Inmiddels zijn we een stukje verder. Onlangs moest ik in het weekend naar kantoor om een fax te sturen naar het UWV. Mijn jongste dochter van 9 jaar ging mee en vroeg zich verbaasd af met wat voor antiek apparaat ik aan het stoeien was. Ik legde haar de werking uit en zei dat we dit apparaat enkel nog gebruiken voor het UWV en voor de rechtbanken. ‘Mam, is het niet handiger dat zij voortaan ook gaan mailen of whatsappen? Dan hoeven wij niet meer naar kantoor in het weekend.’
Tja…

Waarop ik me afvroeg: hoe is het de ontwikkeling van de managers sindsdien eigenlijk vergaan? Ik moest denken aan de start van mijn eigen bedrijf, in 1994, toen ik mij zelf voegde in het managementleger. Iets wat mij overigens totaal niet lag. Ik ben goed in leidinggeven en delegeren, maar dagelijkse aansturing en controleren – op juridische uitdagingen na – zijn niet echt mijn ding. Daarna dacht ik aan onze eerste reorganisatie, waarbij het managementvolk drastisch werd uitgedund, en vervolgens aan de tweede reorganisatie, waar de laatste managers werden vervangen door ‘meewerkend teamleiders’. De organisatie werd platter, de lijnen korter, er ontstond een ‘samengevoel’ dat je doet overleven in deze snel veranderende tijden.
En tenslotte dacht ik aan de Braziliaanse ondernemer Ricardo Semler, die stelt dat je het beste af bent zónder managers. Dat gaan wij nu dus ook doen. Met twee anderen vorm ik nu bij ons nog het MT, maar we hebben besloten dat te veranderen. Vanaf nu noemen we onszelf dus geen MT meer, maar ST: support team. Want dat is wat we dagelijks doen: medewerkers ondersteunen om te zorgen dat zij en de organisatie kunnen excelleren. Klinkt ook een stuk aantrekkelijker en minder hiërarchisch. Want zeg nou zelf: als we zonder fax kunnen, waarom zouden we dan niet kunnen zonder een trage verbinding tussen directie en werkvloer?

Deze column is in augustus 2014 verschenen in Management Team