Iedere ondernemer droomt bij de start van een succesvol bedrijf met een gave toegevoegde waarde voor zijn afnemers, happy medewerkers en een happy end bestaande uit een geweldige overname en dit te vieren met een cocktail op een subtropisch strand. Ook de begeleidende instanties van de ondernemers gaan uit van de succesvolle ondernemer.

Succesvol starten, succesvol groeien, succesvol managen en financieel succes. Zo heb je startersdagen, startup-bootcamps en vele succesvolle groeiprogramma’s. Dat is natuurlijk anders in de werkelijkheid. Althans, wel voor de Nederlandse omgeving waarin de ondernemers zich bewegen. Niet voor de ondernemer zelf als hij zich tenminste als ondernemer blijft gedragen. Wat bedoel ik daarmee?

Een succesvol ondernemer heeft lef, is creatief, innovatief en heeft een nagenoeg oneindig doorzettingsvermogen. Daar waar hij in mogelijkheden denkt en handelt, begeeft hij zich in een maatschappij die op zeker gaat en vooral gaat wijzen met het vingertje op het momenten dat de ondernemer zich buiten de gebaande paden begeeft. Iets wat menig ondernemer zal herkennen die de afgelopen zware tijd nog heeft weten te doorstaan of er wellicht nog zelfs midden in zit.

Wat hadden we het tot 2009 toch goed: klanten in overvloed, aangeboden krediet moest je alleen maar weigeren en de bomen leken tot in het oneindige te groeien. Maar groeien maakt lui. Ik riep het al eerder en gebaseerd op eigen ervaring. Druk met nieuwe vestigingen openen, medewerkers aannemen en managers managen. Ergens een stemmetje binnenin dat riep: is dit het nu? Vind je het nog leuk? Maar de omgeving plaatste je op een groei- en succesvol podium, dus hoor je het wel leuk te vinden. Groot, groter, grootst, het leek zo vanzelfsprekend. Tot de wereld echt veranderde. Alle oude waarheden verdwenen en we werden geconfronteerd met crisis. Maar verwend als we waren, dachten we in 1e instantie dat deze crisis van korte duur was en al snel de goede oude tijd weer terug zou komen. Hoe anders bleek de realiteit. Zij die een afwachtende houding aannamen, zijn inmiddels niet meer…

Maar welke ondernemers zijn er nog wel? Zij die durfden te veranderen, dus flink aanpakten door de hele onderneming heen. Innovatie, reorganisatie en waardecreatie zijn de ingrediënten voor groei na de krimp. Toegegeven, het is echt keihard buffelen. Niet alleen de stofkam door je kostenkant en met pijn in je buik afscheid nemen van een deel van je medewerkers, maar ook de confrontatie met jezelf durven aangaan. Wat ging er fout en vooral: wat deed jij fout? Uiteindelijk ben jij als ondernemer eindverantwoordelijk. Zou je nog klant bij jezelf willen zijn? Met andere woorden, niet alleen van binnen naar buiten kijken, maar ook van buiten naar binnen! Durven loslaten dat je onderneming niet een doel is maar een middel om je droom te verwezenlijken. Dat maakt het nemen van de nodige beslissingen naar nieuwe levensvatbaarheid van je bedrijf een stuk eenvoudiger. Zorg dat je flexibel bent en krimp en groei mee met je markt- en maatschappelijke ontwikkelingen.

Ik kan je uit eigen ervaring mededelen dat deze tijden het beste uit jezelf als ondernemer halen. Heerlijk om weer continue op ontdekkingstocht te gaan en groeien na krimp voelt nog beter dan groeien na de start. Want hoe heerlijk is het om geleerd te hebben van je fouten en te weten dat je weer opnieuw fouten zult maken, maar dat je wel op zelf kunt vertrouwen. En dat je elke dag weer meer zult leren en een betere ondernemer wordt. Vallen, opstaan en weer doorgaan!

Op 12 november 2014 als column verschenen op Port4Growth